Seria i numer dowodu to nie jest przypadek. To specjalny wzór

Polski dowód osobisty to nasz indywidualny dokument, dzięki któremu możemy potwierdzić naszą tożsamość i polskie obywatelstwo. Posiada go każdy pełnoletni obywatel Polski. Co ważne, nawet posiadanie mDowodu osobistego (czyli dokumentu tożsamości w aplikacji mObywatel) nie zwalnia nas z obowiązku posiadania faktycznego, fizycznego dowodu osobistego.

Jakie dane zawiera dowód osobisty? Są to:

• Imię lub imiona oraz nazwisko
• Nazwisko rodowe
• Imiona rodziców
• Płeć
• Datę oraz miejsce urodzenia
• Zdjęcie
• Numer PESEL
• Podpis
• Obywatelstwo

Dowody osobiste przeszły w ostatnich latach kilka zmian. Na przykład dokumenty wydane przed 28 lutego 2015 roku posiadają jeszcze takie informacje, jak kolor oczu, wzrost czy adres zameldowania. Tych informacji obecnie w dowodach osobistych nie ma.

Na dowodzie osobistym znaleźć można również ciąg 9 znaków, na który składają się 3 litery i 6 cyfr. Seria i numer dowodu osobistego znajduje się na rewersie dokumentu, w prawym górnym roku, i jest jednym z zabezpieczeń. 

Czy numer dowodu osobistego jest losowy? Nie - wynika on z zastosowania specjalnego wzoru.

Na sam początek weźmy serię dowodu osobistego, czyli 3 litery. Każda z liter ma przypisaną liczbę. A to 10, a Z, czyli ostatnia litera alfabetu - 35. Jak łatwo się domyślić, wartość liczbowa rośnie wraz z kolejnymi literami alfabetu, dlatego np. Y to 34, a C to 12.

A co z liczbami, które są po serii dowodu? Każda z liczb, zależnie od miejsca, w którym się znajduje, ma przypisaną wagę. Wygląda to następująco:

• Cyfra 1 - waga 9
• Cyfra 2 - waga 7
• Cyfra 3 - waga 3
• Cyfra 4 - waga 1
• Cyfra 5 - waga 7
• Cyfra 6 - waga 3

Aby sprawdzić, czy dowód osobisty jest ważny, należy wykonać specjalne obliczenia. W tym celu bierzemy numer dowodu wraz z jego serią, określamy wartość znaków na podstawie wytycznych i wag, określamy iloczyny i sumę. Dowód jest ważny, gdy reszta z dzielenia sumy przez 10 wynosi równe 0.

Na awersie (pierwszej stronie) dowodu osobistego zapisany jest numer CAN. Do czego służy? Jest on niezbędny do korzystania z elektronicznych funkcji dowodu. Przy okazji stanowi on zabezpieczenie przed odczytem danych przez osoby nieuprawnione.

Dzięki temu, że e-dowód posiada w sobie chip (warstwę elektroniczną) oraz numer CAN, można go wykorzystać do identyfikacji właściciela, a także do niektórych usług cyfrowych. E-dowód pozwala na logowanie się do portali urzędowych (np. mObywatela czy urzędu skarbowego) i na podpisywanie dokumentów, które wysłaliśmy do urzędu w formie elektronicznej.

Warto pamiętać, że numer dowodu i numer PESEL to dwie zupełnie różne dane. Choć obydwa numery pozwalają na naszą identyfikację, to różni je sposób nadawania. Numer PESEL jest niezmienny i zostaje nadany w momencie zarejestrowania narodzin. Numer dowodu osobistego zmienia się za każdym razem, gdy nasz dokument traci ważność i wyrabiamy sobie nowy.

Skradziony lub zgubiony dowód osobisty należy jak najszybciej zgłosić. Jeżeli wiemy, że dowód osobisty został skradziony (np. razem z portfelem lub plecakiem), musimy zgłosić sprawę na policję. W przypadku zgubienia lub braku informacji na temat tego, gdzie się znajduje, możemy udać się do organu wydającego dowód (lub skorzystać z internetu) i go zablokować - istnieje opcja tymczasowej blokady dowodu osobistego.

Nie należy lekceważyć takich sytuacji, gdyż kradzież dowodu osobistego jest równie poważna, jak w przypadku numeru PESEL. Nasze dane osobowe w niepowołanych rękach mogą narobić nam sporo szkód. Mowa tu m.in. o kradzieży tożsamości, podszywaniu się w instytucjach pożyczkowych i nie tylko.

Polecamy na Antyweb | ePłatności już w mObywatelu. Pierwsi użytkownicy aplikacji mogą opłacać podatki