Nad Morzem Martwym odkryto jaskinię ze starożytnymi słojami
Archeolodzy znaleźli jaskinię nad Morzem Martwym wypełnioną starożytnymi słojami, podobnymi do tych, w których były przechowywane słynne rękopisy z Qumran.
Rękopisy z Qumran (zwane także zwojami znad Morza Martwego) to zbiór dokumentów spisanych po hebrajsku, aramejsku i grecku, znalezionych w latach 1947-1956 w 11 grotach niedaleko ruin Qumran na Zachodnim Brzegu Jordanu. Teraz, w wyniku wykopalisk prowadzonych w pobliżu północno-zachodniego brzegu Morza Martwego odkryto 12 jaskinię pełną słojów datowanych na ten sam okres co rękopisy z Qumran.
- To ekscytujące, że od 60 lat odkrywamy nowe informacje o rękopisach znad Morza Martwego. Do tej pory uważano, że rękopisy z Qumran pochodzą z 11 jaskiń, teraz nie mamy wątpliwości, że jest ich co najmniej 12 - powiedział Qoren Gutfeld z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Hebrajskiego, dyrektor prowadzonych wykopalisk.
Podczas gdy Gutfeld poinformował o odkryciu kolejnej jaskini zawierającej starożytne słoje, nie znaleziono w niej jeszcze żadnych nowych zwojów. Naukowcy przypuszczają, że może ich tam już w ogóle nie być. W jaskini pozostały tylko przedmioty do przechowywania zwojów i kawałek pustego pergaminu, wykorzystywanego do pisania. Wszystkie zwoje znalezione w nowej jaskini zostały zbite, co oznacza, że ich zawartość została zabrana (prawdopodobnie przez złodziei).
W trakcie wykopalisk wydobyto na powierzchnię także parę żelaznych fragmentów kilofów z lat 50. ubiegłego wieku, które najprawdopodobniej należały do Beduinów, którzy splądrowali jaskinię podczas badań prowadzonych w pozostałych grotach. Na miejscu znaleziono dowody sugerujące, że szabrownicy próbowali zatrzeć po sobie ślady.
Rękopisy z Qumran są niezwykle cenne - fragment oryginalnego zwoju wielkości paznokcia może kosztować nawet milion dolarów.
- Nie znaleźliśmy żadnych nowych zwojów, tylko kawałek pergaminu. Nasze ustalenia wskazują ponad wszelką wątpliwość, że jaskinia zawierała zwoje, które zostały skradzione - powiedział Gutfeld.
Wiek przedmiotów znalezionych w jaskini jest datowany na okres Drugiej Świątyni (520-20 p.n.e.). 981 zwojów znalezionych w pozostałych jaskiniach zawierających zarówno pisma biblijne i niebiblijne powstały między III w. p.n.e. a I w. n.e.
