Jak odczytać datę urodzenia z PESEL po 2000 roku?
Numer PESEL jest wyjątkowy, bo każdy z nas ma swój własny, nadany przy urodzeniu. Zasady nadawania numeru PESEL są opracowane tak, aby nigdy dwie osoby nie miały takiego samego. Jak odczytać numer PESEL, gdy nasze dziecko urodziło się po 2000 roku? Co oznaczają poszczególne cyfry?
Numer PESEL (Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności) to indywidualny, 11-cyfrowy numer umożliwiający identyfikację danej osoby. Każdy z nas posiada swój własny numer PESEL, który został nadany w Urządzenie Stanu Cywilnego krótko po urodzeniu. Ciąg cyfr w numerze PESEL nie jest jednak przypadkowy i wynika ze specjalnego wzoru. Każda cyfra ma znaczenie, a wzór wygląda następująco:
RRMMDDPPPPK
- RR - ostatnie dwie cyfry roku urodzenia;
- MM - miesiąc urodzenia;
- DD - dzień urodzenia;
- PPPP - cyfry porządkowe, z których ostatnia oznacza płeć
- K - cyfra kontrolna.
Wiemy przez to, że osoba urodzona 1 stycznia 1970 roku będzie mieć numer PESEL zaczynający się od cyfr 700101. Zdajemy sobie sprawę z tego, że 70 odnosi się do roku urodzenia, 01 do stycznia, a kolejny zestaw 01 to konkretny dzień tego miesiąca. Z uwagi na możliwość pojawienia się błędów w systemie po 2000 roku, został on skorygowany - numery PESEL wyglądają od tego czasu inaczej.
Aby uniknąć nieporozumień, błędów i powtórzeń, powstawanie numeru PESEL dla osoby urodzonej po 2000 roku wygląda inaczej. W celu rozróżnienia takiego człowieka od osoby urodzonej 100 lat wcześniej, do liczby oznaczającej miesiąc urodzenia dodaje się 20. W ten sposób osoba urodzona w listopadzie (11) w numerze PESEL będzie mieć liczbę 31.
Weźmy na przykład dziecko, które urodziło się 1 lipca 2023 roku. Numer PESEL zaczyna się standardowo od dwóch liczb symbolizujących końcówkę danego roku, w tym przypadku będzie to 23. Teraz pora na miesiąc. Aby odróżnić tę osobę od urodzonej 1 lipca 1923 (jej PESEL to 230701), młody człowiek będzie mieć w PESEL-u 232701. Bez zmian pozostaje zatem oznaczanie roku i dnia, a cała różnica opiera się na innym oznaczaniu miesięcy.
Omawiany wyżej system nadawania numeru PESEL dotyczy jednak czasu do 2099 roku. Co później? Polska jest już przygotowana. W ten sposób w przypadku osób urodzonych po 2100 roku do liczby oznaczającej miesiąc będzie dodawana liczba 40, a po 2200 roku dodawać się będzie liczbę 60. Jak będzie to wyglądało w praktyce?
Wyobraźmy sobie osobę, która urodziła się 15 stycznia 2101 roku. Początek jej numeru PESEL będzie wyglądał w sposób następujący: 01 (rok urodzenia), 41 (styczeń) i 15 (dzień miesiąca). Z pozoru system może wydawać się skomplikowany, ale w rzeczywistości cała różnica sprowadza się do oznaczania miesięcy, a reszta pozostaje bez zmian.
