Zderzenia gwiazd neutronowych produkują stront
Podczas kolizji gwiazd neutronowych powstają pierwiastki cięższe od żelaza. Teraz naukowcy po raz pierwszy w historii namierzyli stront powstały w wyniku tego zdarzenia.
Wykorzystując fale grawitacyjne, astronomowie namierzyli kilka kolizji gwiazd neutronowych. Używając teleskopy odkryto sygnaturę strontu, metalu alkalicznego znajdującego się w ziemskich minerałach. Jest on używany jako dodatek do tworzenia czerwonych kolorów fajerwerków. "Nature" donosi, że stront jest obecny także w kosmicznych fajerwerkach.
Zderzenie gwiazd neutronowych GW170817 było historyczne dla astronomów. Oddziaływanie grawitacyjne zostało wykryte przez obserwatoria LIGO i Virgo, a późniejsze eksplozje kilonowej obserwowało wiele mniejszych instrumentów optycznych. Zebrane dane są nadal analizowane.
- Dokonując ponownej analizy danych z 2017 r. zidentyfikowaliśmy sygnaturę jednego z ciężkich pierwiastków - strontu. Udowodniliśmy tym samym, że kolizje gwiazd neutronowych tworzą ten pierwiastek we wszechświecie - powiedział Darach Watson z Uniwersytetu w Kopenhadze.
Proces ten nazywany jest szybkim wychwytywaniem neutronów lub r-procesem. Od pierwszego wykrycia kolizji gwiazd neutronowych dane silnie wykazały, że proces ten jest skuteczny, ale złożoność zderzeń utrudniała identyfikację pojedynczych składników. Przynajmniej do teraz.
- Wpadliśmy na pomysł, że po zderzeniu możemy szybko namierzyć stront. Jednak wykazanie, że tak faktycznie było, okazało się niezwykl trudne. Trudność ta wynikała z naszej niepełnej wiedzy na temat widma cięższych pierwiastków - dodał Jonatan Selsing, współautor badań.
Model r-procesu został po raz pierwszy zasugerowany ok. 60 lat temu, ale dopiero teraz zaczynamy go rozumieć. Po Wielkim Wybuchu we wszechświecie był tylko wodór i hel (a także śladowe ilości litu), więc pozostałe pierwiastki układu okresowego musiały zostać stworzone przez gwiazdy.
