Sztuczna inteligencja odkrywa tajemnice starożytnego artefaktu

1QIsa^a (znany także jako Wielki Zwój Izajasza) jest najdłuższym z siedmiu zwojów odkrytych w Kumran - zawiera wszystkie 66 rozdziałów biblijnej Księgi Izajasza. Dzięki badaniom z wykorzystaniem sztucznej inteligencji okazało się, że prawdopodobnie dwie nieznane osoby skopiowały słowa używając niemal identycznego pisma.

Zwoje, które zawierają najstarszą znaną wersję Biblii, są źródłem fascynacji naukowców już od 70 lat. Pierwsze zbiory znaleziono przez Beduinów w jaskini w Kumran w pobliżu Morza Martwego, na terenie dzisiejszego okupowanego przez Izrael Zachodniego Brzegu. Zawierają one manuskrypty, w większości napisane w języku hebrajskim, a także aramejskim i greckim, które pochodzą z ok. III w. przed naszą erą. Wielki Zwój Izajasza jest jednym z ok. 950 różnych tekstów odkrytych w latach 40. i 50. ubiegłego wieku.

Naukowcy z Uniwersytetu w Groningen zbadali zwój przy użyciu najnowocześniejszych metod rozpoznawania wzorów i sztucznej inteligencji. Przeanalizowali pojedynczą hebrajską literę - alef - która pojawia się w zwoju ponad 5000 razy. W artykule opublikowanym przez naukowców Mladena Popovica, Marufa Dhaliego i Lamberta Schomakera, stwierdzili oni, że "udało im się wyodrębnić starożytne ślady atramentu, które pojawiają się na obrazach cyfrowych".

Starożytne ślady atramentu odnoszą się bezpośrednio do ruchu mięśni i są specyficzne dla danej osoby. Dzięki temu, wykoncypowano, że w powstanie zwoju był zaangażowany więcej niż jeden autor.

Prawdopodobny scenariusz jest taki, że dwóch autorów pracowało blisko siebie, starając się utrzymać ten sam styl pisania. Naukowcy uważają, że podobieństwo w piśmie ręcznym wskazuje, że skrybowie mogli przejść to samo szkolenie lub być spokrewnieni, np. w relacji ojciec-syn. Zdolność skrybów do "naśladowania" była tak dobra, że do tej pory naukowcy nie byli w stanie odróżnić ich od siebie.