Nie będzie The Last of Us. Pierwsza szczepionka przeciwko infekcjom grzybiczym

The Last of Us, którego filmowa adaptacja odnosi właśnie spektakularny sukces w serwisie streamingowym HBO, kreuje wizję świata zdziesiątkowanego przez pandemię grzybów. I choć jak wyjaśniają twórcy serialu już w pierwszych minutach premierowego odcinka, grzyby generalnie nie mogą przetrwać w wysokich temperaturach ludzkiego ciała, to w świecie gry i serialu za sprawą pewnych mutacji jednemu się to udaje, co pozwala mu infekować i kontrolować umysły. Niemożliwe w rzeczywistości?

I tak, i nie. Bo może i nie grozi nam przemiana w "grzybowe zombie", ale naukowcy nie wykluczają kategorycznie tego rodzaju pandemii, szczególnie że istnieje wiele gatunków grzybów, które rozkwitają w cieple naszych ciał. Na ludzki mikrobiom składają się bowiem nie tylko bakterie, ale i populacja grzybów, czyli mykobiom - kilkadziesiąt rodzajów grzybów żyje z nami w symbiozie w nas i choć większość z nich jest względnie nieszkodliwa, to niektóre nie są naszymi przyjaciółmi, zwłaszcza gdy mamy obniżoną odporność.

I to właśnie nimi powinniśmy się najbardziej przejmować, bo szacuje się, że każdego roku na całym świecie z powodu inwazyjnych infekcji grzybiczych umiera około 1,6 miliona ludzi. W 2022 roku Światowa Organizacja Zdrowia opublikowała pierwszą w historii listę "priorytetowych patogenów grzybiczych", wymieniając grzyby jako pojawiające się poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego. A że liczba dostępnych leków przeciwgrzybiczych jest mocno ograniczona, a wskaźniki oporności grzybów na te kluczowe leki rosną, to sytuacja robi się bardzo poważna.

Za zdecydowaną większość śmiertelnych zakażeń grzybiczych u ludzi odpowiadają trzy rodzaje grzybów, a mianowicie Aspergillus, Candida i Pneumocystis. Naukowcy postanowili więc opracować rekombinowaną szczepionkę peptydową, która jest ukierunkowana na te trzy podstawowe patogeny. Nowe badanie opublikowane w czasopiśmie PNAS Nexus opisuje skuteczność NXT-2, bo tak się nazywa szczepionka, w kilku modelach zwierzęcych.

Wyniki są naprawdę obiecujące, bo szczepionka skutecznie indukowała szeroką, krzyżową reakcję przeciwciał we wszystkich modelach zwierzęcych, a także zmniejszyła zachorowalność i śmiertelność u zwierząt z obniżoną odpornością. Niemniej to dopiero wczesne dni badań i minie jeszcze sporo czasu, zanim rozpoczną się wstępne testy na ludziach, ale badacze nie mają wątpliwości, że są absolutnie niezbędne.