Czy tego chcemy czy nie, spam stanowi dzisiaj część naszego życia. Niechcianą pocztę odruchowo usuwamy z naszych skrzynek odbiorczych (i słusznie!), ale spam może być też cennym źródłem informacji o świecie i... globalnej sytuacji gospodarczej.
Tematy niechcianych wiadomości i ogólne tendencje w spamie są ściśle związane z globalną sytuacją finansową - dowodzi Maria Namiestnikowa z Kaspersky Lab w artykule pt. "Jak spam odzwierciedla globalną gospodarkę". Aby jednak zrozumieć ten związek, należy przede wszystkim odpowiedzieć na pytanie: czym jest spam?
Spam? Co to takiego?
Istnieje powszechnie uznawana i precyzyjna definicja słowa "spam". Oznacza ono anonimową, niechcianą, wysyłaną masowo wiadomość e-mail. Z punktu widzenia odbiorcy, spam to po prostu niechciany śmieć, który zapycha jego skrzynkę odbiorczą. Jednak dla spamerów te anonimowe, niechciane, masowo wysyłane wiadomości e-mail stanowią część ich biznesu. Jak każda inna forma działalności, także biznes spamowy posiada własne zasady, które regulują związek pomiędzy spamerem a jego klientem. Ogólnie biznes spamowy działa według jednego z dwóch modeli: programu afiliackiego lub na zasadzie bardziej standardowej relacji "dostawca usługi/klient".
Program afiliacki lub partnerski oznacza, że dystrybutor towarów płaci spamerom nie za samą reklamę, ale od każdego klienta, który zakupi u niego towary. W niektórych przypadkach program partnerski może zostać wprowadzony przez samego dystrybutora towarów, częściej jednak istnieje osoba trzecia, która łączy firmę oferującą towary oraz spamerów, którzy chcą je reklamować. W takiej sytuacji to spamer i organizator programu dostają "dolę" od sprzedawcy towarów.
Program partnerski jest szczególnie popularny wśród osób, które handlują Viagrą, podrabianymi szwajcarskimi zegarkami lub tanim oprogramowaniem. Ponadto, w tego rodzaju programach uczestniczą również dystrybutorzy reklam kasyn online. Odsetek spamu rozsyłanego za pośrednictwem programów partnerskich np. w rosyjskim internecie ciągle zmienia się, rzadko jednak spada poniżej poziomu 30-60 proc. całkowitej ilości spamu.
Najprostszą metodą rozprzestrzeniania spamu jest jednak relacja dostawca usług/klient. Dostawcą usług jest sam spamer, a klientem jest osoba lub firma, która wykorzystuje te usługi do reklamowania swoich towarów. Ten model jest równie popularny w rosyjskim internecie co program partnerski.
Spam - wskaźnik stanu globalnej gospodarki
Analizowanie spamu pozwala monitorować rozwój globalnej sytuacji gospodarczej. Oczywiście, niechciana poczta nie może służyć do poważnej analizy ekonomicznej, ale pozwala obserwować ogólne trendy spadkowe i wzrostowe.
Oznaki ostatniego kryzysu były np. najbardziej widoczne w spamie rozprzestrzenianym według modelu dostawca usług/klient, ponieważ większość klientów spamerów należy do sektora małych i średnich przedsiębiorstw, czyli najbardziej dotkniętego kryzysem. Pierwszy spadek miał miejsce w sierpniu 2008, miesiącu uważanym za początek kryzysu gospodarczego w Rosji. Między sierpniem a październikiem liczba zamówień na spam nieznacznie wzrosła, jednak niedługo później spadła do poziomu niższego niż przed kryzysem.