Nauka przez sieć? Żaden problem!

Studia przez internet działają już na wielu uczelniach w Polsce. Cieszą się zainteresowaniem studentów. Także Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego zgadza się, że taki tryb nauki powinien być włączony w system edukacji na poziomie wyższym. Nie ma jednak na razie wyraźnych przepisów, które regulowałoby sposób prowadzenia takiej formy studiów.

Rzeczniczka MNiSW, Ewa Kafarska, powiedziała, że w ministerstwie trwają pracę nad rozporządzeniem, które regulowałoby sposób prowadzenia e-studiów. - Przyglądamy się jak to działa w innych krajach, gdzie e-learning funkcjonuje doskonale. Rozporządzenia musi być przygotowane bardzo starannie, chcemy bowiem uniknąć ryzyka utraty jakości studiów, tak jak to miało miejsce w wypadku wielu uczelni niepublicznych, które nagle zaczęły powstawać w Polsce w ciągu ostatnich kilkunastu lat - tłumaczyła Kafarska.

Mimo braku dokładnych przepisów uczelnie w Polsce już oferują swoim studentom naukę przez internet. Obowiązująca ustawa o szkolnictwie wyższym zezwala na prowadzenie 70 proc. toku studiów poprzez internet, reszta musi się odbywać w sposób tradycyjny.

W Łodzi już w 2002 r. uruchomiono studia "wirtualne". Cztery lata temu powstał Polski Uniwersytet Wirtualny (PUW) - wspólne przedsięwzięcie Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonimicznej w Łodzi i Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Pierwsze studia na platformie PUW-u zostały uruchomione w październiku 2002 roku na dwóch kierunkach: zarządzanie i marketing oraz informatyka. Rok później rozpoczęły się zajęcia na kolejnych dwóch kierunkach: politologii oraz pielęgniarstwie. W styczniu 2007r. uruchomiono pedagogikę. Obecnie na wszystkich kierunkach studiuje około 1100 osób, w tym 180 z zagranicy.

Studenta PUW obowiązuje taki sam program i minima programowe, jak na tradycyjnych studiach. Jest on zobowiązany zaliczyć wszystkie wymagane przedmioty, napisać pracę dyplomową oraz zdać egzamin dyplomowy. Trzeba przyjeżdżać też na zajęcia praktyczne. W zależności od kierunku, student powinien pojawić się na uczelni jeden raz w semestrze, trzy razy w semestrze lub raz w miesiącu.

Egzaminy kończące semestr w PUW mają jak na razie tradycyjną formę. Studenci podczas zjazdu przystępują do egzaminu pisemnego lub ustnego przed wykładowcą.

Na podobnej zasadzie działają e-studia w Ośrodku Kształcenia na Odległość (OKNO) na Politechnice Warszawskiej. OKNO oferuje przez internet czteroletnie studia inżynierskie na kierunkach: Informatyka (Wydział Elektryczny), Elektronika i Telekomunikacja (Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych), Mechatronika (Wydział Mechatroniki), dwuletnie studia magisterskie na kierunku Informatyka (Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych) oraz roczne studia podyplomowe, w tematyce "Informatyka i techniki Internetu".

Do uruchomienia studiów informatycznych przez internet przygotowują się też uczelnie, które w minionym roku wraz z Politechniką Warszawską opracowały program e-studiów na tym kierunku.

Konsorcjum utworzone przez cztery uczelnie: Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Jagielloński, Politechnikę Warszawską oraz Politechnikę Poznańską przystosowały do zdalnego nauczania 15 przedmiotów, czyli w sumie w sieci znalazło się ich aż 60, co daje cały pięcioletni program studiów magisterskich (3 lata studiów licencjackich i 2 lata uzupełniających studiów magisterskich). Program ten został zatwierdzony przez władze uczelni wchodzących w skład konsorcjum.

Już od przyszłego roku akademickiego studia e-learningowe na kierunku informatyka (o charakterze niestacjonarnym) mogą ruszyć na uniwersytetach w Krakowie i w Warszawie. Część zajęć na tych studiach będzie się odbywać formie tradycyjnych zajęć, ale większość przejmie internet. Za pośrednictwem sieci będzie się też odbywać opieka prowadzącego nad studentami czy dyskusja na specjalnym forum internetowym.

Na UW, w Centrum Otwartej Multimedialnej Edukacji (COME) już teraz prowadzone są e-studia podyplomowe i kursy tematyczne, z których mogą korzystać studenci UW i zainteresowane osoby spoza uczelni.

Dolnośląskie uczelnie też przygotowują się do wprowadzenia możliwości studiowania na odległość, za pośrednictwem internetu. Uniwersytet Przyrodniczy (wcześniej Akademia Rolnicza PAP), realizuje w ograniczonej formie kształcenie na odległość od 2003 roku, na Wydziale Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji, na trzech kierunkach: architektura krajobrazu, gospodarka przestrzenna, i inżynieria środowiska. Jednak oferta dotyczy tylko niektórych przedmiotów. Aby zaliczyć przedmioty trzeba pojawić się na praktycznej części zajęć, oraz na egzaminach.

Na Politechnice Wrocławskiej prowadzone są kursy wspomagane technologią internetową. Zainteresowanie nimi jest bardzo duże i studenci dobrze oceniają tą inicjatywę. Kursy wspomagane prowadzone są na następujących kierunkach: Inżynieria Materiałowa i Technologia Chemiczna na Wydziale Chemicznym, Fizyka i Fizyka Techniczna na Wydziale Podstawowych Problemów Techniki, Informatyka oraz Zarządzanie i Marketing na Wydziale Informatyki i Zarządzania, Budownictwo na Wydziale Budownictwa Lądowego i Wodnego, oraz Studium Kształcenia Podstawowego.

Na Politechnice Koszalińskiej (Zachodniopomorskie) studia na pośrednictwem internetu prowadzono w latach akademickich 2003/2004 i 2004/2005 w ramach programu pilotażowego na Wydziale Mechanicznym. Program objął kilkunastu studentów. Jak powiedział PAP prof. Zbigniew Suszyński, prorektor do spraw kształcenia, e-Learing nie był jednak podstawową formą kształcenia. - Większość zajęć dydaktycznych, laboratoria oraz zaliczenia odbywały się w tradycyjnej formie - wyjaśnił prof. Suszyński.

W Szczecinie na razie dwie uczelnie - Uniwersytet Szczeciński i niepubliczna Zachodniopomorska Szkoła Biznesu - oferują możliwość studiowania przez internet. W Zachodniopomorskiej Szkole Biznesu od grudnia ubr. można studiować przez internet, zarówno na poziomie licencjatu, jak i studiów magisterskich, dwie specjalności na kierunku ekonomicznym ekonomikę turystyki oraz informatykę gospodarczą. Na obu specjalnościach może studiować w sumie 30 osób. Studenci muszą osobiście przyjeżdżać na zjazdy i w trybie tradycyjnym zaliczać materiał.

Na US przez internet studiować można w menedżerskim rocznym studium podyplomowym na kierunku "Strategie zarządzania". Wszystkie bloki tematyczne dostępne są w internecie, zaliczenia odbywają się w formie elektronicznej. Poprzez sieć każdy student, który otrzymuje odpowiednie hasło dostępu, może uczestniczyć w wykładach, ćwiczeniach lub indywidualnych konsultacjach.

Także śląskie uczelnie przygotowują się do uruchomienia studiów przez internet, na razie studenci mają możliwość kontaktu z uczelnią i wykładowcami za pośrednictwem internetu - np. poprzez wirtualny dziekanat.

E-learning na Politechnice Śląskiej funkcjonuje za pomocą Platformy Zdalnej Edukacji, w skład której wchodzi obecnie 12 serwerów obsługujących ok. 300 kursów dydaktycznych na większości wydziałów uczelni.

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie planował uruchomienie studiowania pedagogiki przez internet, jednak z uwagi na małe zainteresowanie kandydatów zaniechano pomysłu. Mimo akcji promocyjnej i przygotowania platformy umożliwiającej studiowanie na odległość nie udało się utworzyć 30 osobowej grupy studentów.

Na najważniejszych kieleckich uczelniach - Akademii Świętokrzyskiej i Politechnice Świętokrzyskiej - nie ma na razie możliwości studiowania za pośrednictwem internetu. Nie zostały też sprecyzowane plany, dotyczące wykorzystania takiej szansy. Białostockie publiczne wyższe uczelnie Uniwersytet w Białymstoku (UwB) i Politechnika Białostocka (PB) także dopiero myślą o wprowadzeniu możliwości studiowania przez internet.