Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski (E-ELT) - rusza jego budowa

Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski (E-ELT), ze zwierciadłem głównym o średnicy 39 metrów, będzie największym optycznym/podczerwonym teleskopem na świecie: prawdziwym największym okiem świata na niebo. Zostanie zbudowany w północnym Chile, na miejscu, które zostało już przygotowane - czytamy w materiałach udostępnionych przez ESO (European Southern Observatory), organizację zrzeszająca europejskie kraje, powstałą w celu budowy ii utrzymywania obserwatoriów astronomicznych na półkuli południowej.

Kontrakt dotyczy projektu, wyprodukowania, transportu, budowy, montażu na miejscu oraz testów kopuły i głównej struktury teleskopu. Z wartością około 400 milionów euro jest to największy kontrakt przyznany do tej pory przez ESO i największy kontrakt w historii astronomii naziemnej.

Kopuła E-ELT i główna struktura teleskopu wprowadzą inżynierię teleskopów na nowe obszary. Kontrakt obejmuje nie tylko gigantyczną obrotową kopułę o średnicy 85 metrów, o masie całkowitej około 5000 ton, ale także montaż teleskopu i strukturę tubusa, o łącznej ruchomej masie ponad 3000 ton. Obie te struktury są znacznie większe niż budowane kiedykolwiek dla teleskopów optycznych/podczerwonych. Kopuła będzie mieć prawie 80 metrów wysokości, a jej podstawa jest porównywalna z obszarem boiska do piłki nożnej.

E-ELT jest budowany na Cerro Armazones, wysokim na 3000 metrów szczycie położonym około 20 kilometrów od Obserwatorium Paranal. Droga dojazdowa oraz spłaszczenie góry zostały już ukończone, natomiast prace nad kopułą powinny rozpocząć się na miejscu w roku 2017.

Tim de Zeeuw, Dyrektor Generalny ESO, powiedział: "E-ELT będzie źródłem odkryć, których po prostu nie potrafimy sobie dzisiaj wyobrazić. Zainspiruje ludzi na całym świecie do zwrócenia uwagi na naukę, technologię i nasze miejsce we Wszechświecie. Złożone dzisiaj podpisy są kolejnym krokiem w kierunku uruchomienia E-ELT w 2024 roku."

Paolo Astaldi, Prezes Astaldi, dodał: "Projekt jest prawdziwie wizjonerski, zarówno w tym co reprezentuje na polu astronomii, jak i pod względem konstrukcji i inżynierii. Firma Astaldi wraz ze swoimi partnerami w projekcie, Cimolai oraz EIE Group, są niezmiernie dumne, że zostały wybrane przez ESO w ramach przetargu do pomocy w przeniesieniu tej wizji do rzeczywistości. Astaldi jest znane z najlepszej jakości pod względem umiejętności technicznych, jakości budowy i solidnego wykonania. Włożymy w ten projekt wszystkie nasze siły. To bardzo ekscytujące, że podpisuję kontrakt o takich astronomicznych ambicjach."
Luigi Cimolai, Prezes Cimolai, powiedział: "Jesteśmy zaszczyceni i wdzięczni, że nasza firma otrzymała okazję do wzięcia udziału w tak zaawansowanym technicznie, astronomicznym wyzwaniu. Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski będzie potrzebował najwyższej jakości w inżynierii i budowie. Wierzę, że przyczyni się to do dalszego wzrostu naszych możliwości w rozwoju projektów o coraz większej złożoności."
Wiele innych aspektów budowy E-ELT również rozwija się gwałtownie. ESO podpisało już porozumienia dotyczące budowy instrumentów pierwszego światła: MICADO, HARMONI oraz METIS, a także systemu optyki adaptatywnej MAORY dla E-ELT. Kontrakty na budowę olbrzymiego lustra wtórnego zostaną podpisane w bliskiej przyszłości.

Powierzchnia E-ELT zbierająca światło będzie większa niż wszystkich istniejących naukowych teleskopów optycznych razem wziętych, a system optyki adaptatywnej dostarczy obrazów, które są około 15 razy ostrzejsze niż uzyskiwane na tej samej długości fali przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a. Inwestycja oferuje liczne możliwości dodatkowych korzyści dla technologii i inżynierii, transferu technologii i kontraktów technologicznych. Nowy kontrakt udowadnia, że E-ELT ma potencjał do stania się siłą napędową rozwoju ekonomicznego, oferując wykonawcom z Krajów Członkowskich ESO szansę na prowadzenie wielkich projektów na poziomie międzynarodowym.