Co tworzy dziwne kręgi radiowe? Naukowcy mają nowe podejrzenia

Dziwne kręgi radiowe (ORC), to bardzo duże niewyjaśnione obiekty astronomiczne. Są one tak masywne, że w ich centrach znajdują się całe galaktyki. Osiągają masę ponad 50 razy większą niż Droga Mleczna, czyli średnicę około 3 milionów lat świetlnych. Nasza galaktyka ma średnicę 30 kiloparseków, a jeden kiloparsek to 3260 lat świetlnych. Nieparzyste kręgi radiowe osiągają średnicę setek kiloparseków.  

Na ten moment astronomowie odkryli jedynie 11 takich obiektów, a tylko kilka z nich potencjalnie jest ORC, jednak nie zostało to potwierdzone. ORC od czasu odkrycia w 2019 roku wprawiają naukowców w niemałe zakłopotanie. Jednak teraz wysnuto pewną teorię, która sprawia, że dziwne kręgi radiowe stają się odrobinę mniej dziwne. Do tej pory sugerowano, że powstają one w wyniku masywnych kosmicznych zdarzeń. Badania zostały opublikowane w czasopiśmie „Nature”.  

Po raz pierwszy udało się odkryć ORC za pomocą radioteleskopu SKA Pathfinder zlokalizowanego w Obserwatorium Radioastronomicznym Murchison (MRO). Jest on w stanie skanować duże obszary nieba w poszukiwaniu nawet najsłabszych sygnałów. Dzięki temu naukowcy byli w stanie odkryć niezwykłe obiekty jak dziwne kręgi radiowe. Mimo że są niewyobrażalnie masywne, teleskopy światła widzialnego, podczerwonego, a nawet rentgenowskiego, nie były w stanie ich wykryć, a odkrycie ORC jedynie namnożyło kłopotliwych pytań.  

Zespół naukowców kierowany przez profesor astronomii i astrofizyki, Alison Colin, postanowił przyjrzeć się bliżej tym dziwnym obiektom, a zwłaszcza ORC 4. Jest to pierwszy znany dziwny krąg radiowy obserwowany z półkuli północnej. Do badań wykorzystali Obserwatorium WM Keck na Maunakea na Hawajach. Obserwacje ujawniły obecność ogrzanego, jaśniejszego gazu niż występujący w typowych galaktykach. 

Coli i jej zespół do tej pory zajmowali się masywnymi galaktykami wybuchowymi, które charakteryzują się dużym tempem powstawania gwiazd. Co więcej, galaktyki mogą napędzać szybko wiejące wiatry. Gwiazdy znajdujące się w jej wnętrzu podczas eksplozji uwalniają gazy do przestrzeni miedzygwiezdnej. Jeżeli wybuchnie ich wystarczająco dużo, gaz uwalnia się z prędkością nawet do 2000 kilometrów na godzinę, tworząc gwałtowne wiatry.   

Następnie zespół obliczył, że wiatry galaktyczne w obszarze ORC 4 wiały przez 200 milionów lat, nim ustały. Poruszająca się ciągle do przodu fala uderzeniowa niosła ze sobą gaz z galaktyki, tworząc krąg radiowy. 

Czyli krótko mówiąc, według tej teorii źródłem ORC są potężne wiatry galaktyczne powstałe w wyniku nakładających się na siebie supernowych. Wydarzenia te trwały łącznie około 750 milionów lat. Dzięki zrozumieniu pochodzenia ORC astronomowie będą mogli zrozumieć, jak te zjawiska wpływają na kształtowanie się galaktyk w czasie.  

***

Bądź na bieżąco i zostań jednym z 90 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!