Łazik marsjański

Środa, 22 listopada 2023 (12:27) Aktualizacja Piątek, 29 grudnia 2023 (13:00)
Łazik marsjański to zaawansowany pojazd zdalnie sterowany, zaprojektowany do eksploracji powierzchni Marsa. Wyposażony w różnorodne instrumenty naukowe, łazik ma za zadanie zbierać dane o geologii, atmosferze i potencjalnych śladach życia na Czerwonej Planecie. Misje łazików marsjańskich, takie jak słynne Curiosity czy Perseverance, są kluczowymi elementami programów badawczych prowadzonych przez agencje kosmiczne, w tym NASA, i mają ogromne znaczenie dla zrozumienia historii oraz środowiska Marsa.
Łazik marsjański - najważniejsze informacje
Wizja artystyczna łazika Perseverance na Marsie. /NASA/JPL-Caltech /materiały prasowe

Łazik marsjański - najważniejsze informacje

Łazik marsjański to pojazd zdalnie sterowany, który jest zaprojektowany do poruszania się po powierzchni Marsa i przeprowadzania badań naukowych. Te roboty wysłane na Marsa w ramach różnych misji kosmicznych mają za zadanie zbierać dane o środowisku, geologii, atmosferze i potencjalnych śladach życia na Czerwonej Planecie.
 
Łaziki marsjańskie mają różne rozmiary i funkcje w zależności od konkretnego projektu i celu misji. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat różne agencje kosmiczne, takie jak NASA, ESA czy Roskosmos, wysłały na Marsa kilka łazików.
 
W grudniu 1971 roku ZSRR stało się pierwszym krajem, który wysłał łazik na Marsa. Był to PrOP-M, niewielkie urządzenie o masie 4,5 kg, które miało "chodzić" na płozach, zamiast jeździć na kołach. Niestety, choć PrOP-M dotarł do powierzchni Marsa w ramach misji radzieckiej sondy Mars-3, misja zakończyła się niepowodzeniem po utracie kontaktu z lądownikiem krótko po lądowaniu.
 
Pierwszą udaną misją, w której łazik poruszał się po Marsie była misja NASA z łazikiem Sojourner w 1997 roku. W ramach misji Mars Pathfinder, ten niewielki, ważący 10,5 kg pojazd, zjechał na marsjańską powierzchnię, przesyłając na Ziemię 550 zdjęć i analizując skład chemiczny skał.
 
Kolejnym krokiem była misja Mars Exploration Rover z 2004 roku, w której wylądowały dwa łaziki: Spirit i Opportunity. Te łaziki były większe od swojego poprzednika, ważąc 185 kg każdy, i miały za zadanie zbadać marsjańską geologię i atmosferę. Dzięki nim potwierdzono, że kiedyś na Marsie była woda.
 
W 2011 roku NASA rozpoczęła misję Mars Science Laboratory z największym do tej pory łazikiem, Curiosity. Wyposażony w radioizotopowy generator termoelektryczny, Curiosity miał zbadać warunki geologiczne panujące w przeszłości na Marsie. Do 2020 roku przebył on 23 kilometry, wspinając się na stoki góry Aeolis Mons i analizując warstwy skalne.
 
Nie tylko USA zajmują się badaniem Marsa. W 2020 roku Chiny wysłały swój łazik Tianwen-1. Jest to pierwsza chińska misja marsjańska, której celem jest badanie powierzchni, atmosfery i pola magnetycznego Marsa.

W tym samym roku NASA kontynuowała swoje badania, wysyłając łazik Perseverance w ramach misji Mars 2020. Jego głównym celem jest badanie krateru Jezero pod kątem historii klimatu Marsa i możliwości istnienia życia.

Ciekawostki o łazikach marsjańskich

Łazik Opportunity miał działać jedynie 90 marsjańskich dni, ale przetrwał aż 15 lat, przesyłając cenne dane aż do 2018 roku, kiedy to burza piaskowa zakryła jego panele słoneczne i przerwała kontakt. 

Z kolei łazik Perseverance, który wylądował na Marsie w 2021 roku, jest wyposażony w dron o nazwie Ingenuity. To pierwszy raz gdy próbowano latać dronem w atmosferze innej planety.
 
Łaziki marsjańskie muszą działać w dużej mierze samodzielnie z powodu opóźnienia w komunikacji między Marsa a Ziemią, które może wynosić od 4 do 24 minut w jedną stronę.

Więcej na temat Łazik marsjański

Łazik marsjański - Wiadomości

Łazik marsjański - Wideo

  • Pierwsza jazda próbna łazika na Marsie

    Sobota, 6 marca 2021 (09:41)
    NASA publikuje zdjęcia po tym, jak łazik marsjański Perseverance pomyślnie przeprowadził swoją pierwszą jazdę próbną na Czerwonej Planecie. Sześciokołowy łazik pokonał około 6,5 metra w...