2014 MU69 może być podwójnym obiektem

14 lipca 2015 roku sonda New Horizons (NH) przeleciała w pobliżu planety karłowatej Pluton. Był to pierwszy przelot obok tego obiektu i symboliczny koniec pierwszej fazy eksploracji Układu Słonecznego. Oczom naukowców ukazał się niespodziewany widok: ślady ciągłej aktywności i w wielu miejscach młoda (w geologicznym sensie) powierzchnia Plutona. Przesył danych z tego przelot zakończył się dopiero pod koniec października 2016.

2014 MU69 – cel rozszerzonej misji New Horizons

Planetoida 2014 MU69, odkryta dzięki szeroko zakrojonej kampanii, wykorzystującej także kosmiczny teleskop Hubble, została wybrana na cel misji rozszerzonej sondy NH. Decyzję NASA podjęła w sierpniu 2015 roku. Zaplanowano, że sonda wykona serię korekt trajektorii w późnym październiku i wczesnym listopadzie 2015. Te manewry zakończyły się wprowadzeniem NH na odpowiednią trajektorię. Przelot nastąpi 1 stycznia 2019.

Połowa drogi ku 2014 MU69 została przekroczona 3 kwietnia 2017. Wówczas sonda znalazła się od odległości nieco większej od 486 milionów kilometrów od Plutona. Dokładnie taki sam dystans pozostał tego dnia sondzie do przemierzenia do 2014 MU69. Część tej podróży NH spędzi w trybie elektronicznej hibernacji - pierwszy taki okres zaczął się pod koniec kwietnia tego roku i będzie trwać do listopada.

Czy 2014 MU69 jest podwójnym obiektem?

W międzyczasie naziemne obserwatoria wykonują serię badań 2014 MU69. 17 lipca nadarzyła się dość rzadka okazja – przejście tej planetoidy przed gwiazdą. Takie “zaćmienie”, którego mały “cień” przebiega przez powierzchnię naszej planety, pozwala na określenie kształtu planetoidy. “Cień” przechodził przez Patagonię (Argentyna), gdzie znalazł się zestaw teleskopów, które równocześnie obserwowały 2014 MU69.

Wyniki obserwacji okazały się być dość zaskakujące. Dane sugerują, że 2014 MU69 albo jest bardzo podłużnym obiektem, albo nawet podwójną planetoidą. Rozmiary 2014 MU69 są aktualnie szacowane na około 30 km wzdłuż długiej osi. Jeśli 2014 MU69 jest podwójnym obiektem, wówczas każdy ze składników nie powinien mieć średnicy większej od 15-20 km.

Obserwacje z 17 lipca były możliwe dzięki wcześniejszemu wyznaczeniu przejścia “cienia” planetoidy dzięki danym z kosmicznego teleskopu Hubble oraz z obserwatorium Gaia. Połączenie tych danych pozwoliło określić m.in. zaistnienie tego “zaćmienia” widocznego z Ziemi oraz określenie czasu zjawiska.

Naukowcy uważają, że w Pasie Kuipera może znajdować się wiele podwójnych obiektów. Wciąż jednak bardzo mało wiemy o małych obiektach Pasa Kuipera (KBO), głównie z uwagi na ich niewielką jasność i ograniczone możliwości obserwacji. Zjawiska takie jak “zaćmienie” gwiazdy są rzadkie i z reguły ich czas nie można wyznaczyć z wystarczającą precyzją, z uwagi na niezbyt precyzyjnie znane parametry orbity. Natomiast obserwacje z bliska są jeszcze trudniejsze – to właśnie sonda New Horizons po raz pierwszy wykona przelot obok planetoidy z Pasa Kuipera – i tym obiektem będzie właśnie 2014 MU69.