Myśl, współpracuj i programuj
Projekt Ogólnopolska Akademia Programowania
W odpowiedzi na rosnące zainteresowanie nauką programowania pojawia się coraz więcej inicjatyw edukacyjnych, zachęcających do rozpoczęcia przygody z informatyką. Jest to przygoda nie tylko atrakcyjna ze względu na potencjalne perspektywy zawodowe, ale przede wszystkim z uwagi na niezwykle rozwijający charakter dziedziny.
Biorąc pod uwagę korzyści społeczne, edukacyjne i ekonomiczne związane z programowaniem, Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji realizuje zadanie publiczne pn. "Nowatorskie inicjatywy na rzecz rozwoju umiejętności programowania oraz budowania kapitału społecznego z wykorzystaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych".
W ramach tego zadania od czerwca br. Stowarzyszenie Talent prowadzi Ogólnopolską Akademię Programowania - przedsięwzięcie mające na celu zachęcanie młodych ludzi do rozwoju w dziedzinie informatyki, wspieranie nauczycieli oraz budowanie środowiska zaangażowanego w prace na rzecz edukacji informatycznej w Polsce.
Ogólnopolska Akademia Programowania, czyli...
Ogólnopolska Akademia Programowania może kojarzyć się z budynkiem, w którym w salach komputerowych młodzież pod okiem profesorów uczy się programować. Nic bardziej mylnego. Po pierwsze Akademię tworzą przede wszystkim ludzie, którzy są pasjonatami informatyki lub dopiero zaczynają rozwijać swoje umiejętności informatyczne. Ponad 4000 uczniów ze szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych od września br. uczestniczyło w zajęciach pozalekcyjnych organizowanych w około 120 lokalizacjach i miejscowościach - od Szczecina, Goleniów przez Koluszki aż do Nowej Dęby koło Stalowej Woli. W szkołach, bibliotekach, domach kultury i domach młodzieżowych młodym ludziom umożliwiono naukę informatyki na zróżnicowanym poziomie. Miejsca te, zwane w projekcie Strefami, wspierane są działaniem Centrów OAP, które funkcjonują w 12 lokalizacjach. Po drugie, Ogólnopolska Akademia Programowania wykorzystuje innowacyjne podejście do nauki algorytmiki i programowania.
Polscy uczniowie i studenci od kilkunastu lat osiągają znakomite wyniki w krajowych i międzynarodowych zawodach informatycznych, takich jak Międzynarodowa Olimpiada Informatyczna, ACM International Collegiate Programming Challenge, TopCoder, Google Code Jam, Microsoft Imagine Cup czy Facebook Hacker Cup. Biorąc ten fakt pod uwagę autorzy projektu podjęli decyzję, aby to właśnie młodzi ludzie, którzy już mają jakieś doświadczenie, pełnili funkcję młodych instruktorów, wspierających nauczycieli w prowadzeniu zajęć pozalekcyjnych. Ponad 90 uczniów szkół ponadgimnazjalnych oraz studentów uczestniczyło w obozach instruktorskich, organizowanych w ramach projektu. Instruktorzy rozwijali umiejętności nie tylko bezpośrednio związane z informatyką, ale również dydaktyczno-interpersonalne, takie jak skuteczne przekazywanie informacji, omawianie zadań czy wystąpienia publiczne. Co ważne, równolegle do obozu zorganizowane zostały warsztaty dla 120 nauczycieli informatyki, którzy poznawali sposoby organizowania zajęć, konkursów czy motywowania uczniów do nauki.
Ciekawym dydaktycznie pomysłem okazało się "odwrócenie ról" polegające na rozwiązywaniu przez nauczycieli zadań opracowanych przez instruktorów. Dzięki temu nauczyciele mogli - choć na chwilę - wcielić się w rolę uczniów oraz poznać poziom wyzwań informatycznych. Ideą równoległych warsztatów i obozów była integracja prowadzących zajęcia nauczycieli i instruktorów, wymiana doświadczeń oraz zaplanowanie współpracy w ramach prowadzonych zajęć. Od września br. w całej Polsce nauczyciele i młodzi instruktorzy przeprowadzili ponad 3200 godzin zajęć pozalekcyjnych. Po trzecie, w trakcie zajęć Ogólnopolskiej Akademii Programowania uczniowie rozwijali swoją wiedzę i umiejętności, przygotowując się do udziału w konkursach informatycznych i programistycznych. Jest to ważny element przedsięwzięcia, gdyż umożliwia weryfikację swoich umiejętności oraz kształtuje pozytywne postawy wobec współzawodnictwa. Młodzież ma zatem możliwość sprawdzenia się w takiej formule weryfikacji umiejętności, co jest szczególnie cenne ze względu na fakt, iż to właśnie konkursy stają się coraz częstszym sposobem rekrutacji specjalistów w branży informatycznej.
W ramach projektu zrealizowano ponad 25 konkursów, m.in. konkurs indywidualny i drużynowy o puchar Ogólnopolskiej Akademii Programowania oraz konkursy regionalne, które niekiedy wspierane były przez działające na rynkach lokalnych firmy IT. W ramach projektu Ogólnopolska Akademia Programowania studenci z polskich uczelni z wydziałów informatyki przygotowywali do udziału w prestiżowych zawodach Central Europe Regional Contest w Chorwacji, kwalifikujących do ACM International Collegiate Programming Contest. Warto zaznaczyć, że także młodzi instruktorzy podejmują wyzwania konkursowe na arenie międzynarodowej. Tegoroczne sukcesy w postaci złotych i srebrnych medali podczas międzynarodowych zawodów w Macedonii (IX Junior Balkan Olympiad in Informatics) oraz Rumunii (Romanian Master of Informatics) są jednoznacznym potwierdzeniem, że Polska zajmuje znaczące miejsce na mapie informatycznego świata.
Realizacja projektu Ogólnopolska Akademia Programowania przyniosła szereg cennych wniosków - zarówno o charakterze merytorycznym, jak i organizacyjnym. Wnioski te zostaną przedstawione i poddane dyskusji podczas konferencji podsumowującej projekt: Nauka programowania w Polsce WYZWANIA - POMYSŁY - PERSPEKTYWY - DOŚWIADCZENIA. Wydarzenie odbędzie się 10. grudnia w Instytucie Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej im. Macieja Nałęcza PAN w Warszawie
Jeden z najbardziej istotnych wniosków płynących z przeprowadzonego projektu dotyczy efektywności współpracy nauczycieli oraz młodych instruktorów. Ten model nauczania informatyki okazał się szczególnie skutecznym rozwiązaniem. Uczniowie rozpoczynający przygodę z algorytmiką czy programowaniem bardzo często inspirują się pracą, osiągnięciami i doświadczeniem instruktorów współprowadzących zajęcia. Instruktor, który potrafi wytłumaczyć złożone zagadnienia informatyczne, sam bierze udział w konkursach i jest zaangażowany w budowanie środowiska informatycznego dla mniej doświadczonych uczestników może być bardzo pozytywnym wzorem. Kolejny wniosek dotyczy nauczycieli, dla których nie tylko wsparcie instruktorów jest bardzo cenne, ale również niezbędne jest zapewnienie wsparcia merytorycznego w postaci warsztatów lub szkoleń rozwijających kompetencje informatyczne kadry prowadzącej zajęcia. Wreszcie, Stowarzyszenie Talent chce budować świadomość społeczną w obszarze informatyki, upowszechniając właściwe rozumienie tej dziedziny.
Niestety, zainteresowana informatyczne często są stereotypizowane i sprowadzane do nieustannej pracy przy komputerze. Warto uświadamiać opinii publicznej, że w procesie uczenia się informatyki kluczowe jest rozwijanie odpowiedniego sposobu myślenia. O sukcesie w tej dziedzinie decyduje bowiem nie tyle ilość godzin spędzonych przy komputerze, co rozwinięta zdolność myślenia abstrakcyjnego, indukcyjnego oraz umiejętność podejmowania wyzwań i poszukiwania optymalnych rozwiązań. Do tego często bardziej przydatna jest kartka, ołówek, a przede wszystkim otwarty umysł. Komputer jest jedynie narzędziem, za pomocą którego możliwy jest zapis wymyślonego rozwiązania. Jak zauważa jeden z młodych instruktorów Ogólnopolskiej Akademii Programowania: "Lubię programować, bo lubię rozwiązywać trudne i skomplikowane problemy oraz urzeczywistniać moje pomysły i marzenia, a dzięki programowaniu myślę, że mogę to robić".
Więcej informacji na:
